In dit artikel lees je alles over de Salderingsregeling, wat het is, hoe het werkt en waarom het zo controversieel is. Nu de salderingsregeling wordt afgebouwd, was de ACM aanvankelijk voorstander voor het invoeren van een subsidie op de thuisbatterij. herverdelingseffecten hiervan de oorzaak zijn.
Wat is de Salderingsregeling?
De Salderingsregeling is een regeling voor huishoudens met zonnepanelen waarbij de stroom die zij opwekken wordt afgetrokken van de stroom die zij afnemen van het net. Hierdoor betalen huishoudens alleen voor het nettoverbruik van stroom. De regeling is sinds 2013 van kracht en was bedoeld om de aanschaf van zonnepanelen te stimuleren.
Hoe werkt de Salderingsregeling?
Als jouw huishouden meer stroom opwekt dan verbruikt, lever je het overschot terug aan het net. Het energiebedrijf waarbij je bent aangesloten betaalt jou hiervoor een vergoeding. Als je meer stroom verbruikt dan opwekt, neem je stroom af van het net en betaal je hiervoor. Deze vergoeding is hoger dan wat het energiebedrijf jou betaalt voor de stroom die je teruglevert. Het verschil tussen de terugleververgoeding en de afnamekosten van stroom wordt verrekend op de energierekening.
Controverse rondom de Salderingsregeling
Hoewel de Salderingsregeling bedoeld was om de aanschaf van zonnepanelen te stimuleren, heeft het ook een keerzijde. Huishoudens zonder zonnepanelen betalen namelijk meer voor energie dan huishoudens met zonnepanelen. Mensen met zonnepanelen leveren stroom terug op het moment dat de marktwaarde laag ligt. Maar krijgen een standaard tarief hiervoor. En op het moment dat zij stroom afnemen, ligt de marktwaarde juist hoger dan het tarief dat ze betalen. Dit kost energieveranciers dus geld, en dat wordt doorberekend aan de huishoudens zonder zonnepanelen.
De ACM schrijft dat ‘herverdelingseffecten’ het gevolg zijn van de werking van de Salderingsregeling. ‘De elektriciteitsprijzen op de groothandelsmarkten fluctueren fors. Over het algemeen zijn de prijzen op zonnige momenten significant lager dan op donkere momenten. Op zonnige zomerdagen zijn de prijzen soms zelfs negatief. Bij het salderen mogen consumenten de stroom die ze op zonnige momenten terugleveren, wegstrepen tegen de stroom die ze op donkere momenten inkopen. De economische waarde van stroom op een bepaald moment kan je zien bij de groothandelsprijs van elektriciteit op dat moment. Op momenten dat consumenten terugleveren is de groothandelsprijs – en dus de economische waarde – van stroom significant hoger. De energieleveranciers moeten dus stroom “kopen” voor een prijs die veel hoger is dan de marktwaarde, of anders gezegd: “verkopen” voor een prijs die veel lager is dan de marktwaarde.’
Kosten van de salderingsregeling
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft aangegeven dat energieleveranciers rekening moeten houden met de kosten van het salderen in hun bedrijfsvoering. Als private partijen met een winstoogmerk zullen energiebedrijven de kostenpost van het salderen ergens moeten verhalen. De energietarieven zijn de enige inkomstenbron voor energieleveranciers, dus het gevolg is dat de kosten terecht komen bij de mensen zonder zonnepanelen. Dat noemt de ACM herverdeling.
Om een indicatie te geven van de effecten van de herverdeling via de salderingsregeling, heeft de ACM bewust gekozen voor een eenvoudige berekening. Deze berekening is gebaseerd op enkele aannames, waaronder het totaal aantal huishoudens in Nederland (8,1 miljoen), het totaal aantal huishoudens met zonnepanelen (1,5 miljoen), het gemiddelde elektriciteitsverbruik per huishouden (2.500 kilowattuur), en het prijsplafond voor stroom (0,40 euro per kilowattuur).
Berekening ACM
Volgens de aanname van de ACM dekt de salderingsregeling gemiddeld 90% van het eigenverbruik van zonnepaneeleigenaren. Op basis van deze aannames kost de salderingsregeling per jaar 900 euro voor elk huishouden met zonnepanelen. Dit bedrag wordt betaald door 4,4 huishoudens zonder zonnepanelen, wat neerkomt op 204,55 euro per jaar of 17,05 euro per maand.
De ACM benadrukt echter dat een deel van haar aannames behoudend is, zoals de aanname dat het stroomverbruik van zonnepaneeleigenaren gelijk is aan het gemiddelde elektriciteitsverbruik. De ACM suggereert dat de daadwerkelijke kosten van de salderingsregeling voor mensen zonder zonnepanelen in de praktijk nog wel eens hoger zouden kunnen zijn.
Kosten per gezin: 295,08 euro per maand
De conclusie dat de kosten van de salderingsregeling voor huishoudens zonder zonnepanelen 1,35 miljard euro bedragen is achterhaald, omdat inmiddels het 2 miljoenste huis in Nederland van zonnepanelen is voorzien. Als de aannames van de ACM gehanteerd worden, zouden de kosten van de salderingsregeling per jaar nu 295,08 euro zijn voor elk huishouden zonder zonnepanelen, oftewel 24,59 euro per maand!